Cinsel sağlığı ve üreme sağlığını korumaya yönelik kadınlara özel tıbbi bakıma Jinekoloji denir. Bu bakım; hastalıklardan korur, kanserlerin erken tanısını, üreme organlarını etkileyen enfeksiyonların erken tanı ve tedavisini ve daha sonra görülebilecek kısırlık gibi komplikasyonların önlenmesini sağlar.
Birçok genç kız için ilk jinekolojik muayene oldukça tedirgin edici gözükse de önemi düşünüldüğünde bu randevunun kesinlikle ertelenmemesi gerekir. Bir genç kızın bu randevuda nelerle karşılaşacağını bilmesi endişelerini yenmesinde yardımcı olur. Öncelikle kişisel, ailesel, cinsel ve tıbbi öyküler alınır. Jinekolojik muayene yapılır ve laboratuvar testleri istenir. Muayenenin adet kanamasının olmadığı bir dönemde yapılması gerekir. Adet kanaması hem laboratuvar testlerinin sonuçlarını hem de muayeneyi etkiler. Muayene öncesindeki birkaç gün vajinal duş ve krem kullanımından kaçınmak gerekir.
İlk jinekolojik muayenede genellikle şunlar sorulur;
- Son adet tarihi
- Adet sikluslarının uzunluğu
- Adet kanamasının ne kadar sürdüğü
- Ara kanamaların olup olmadığı
- Genital ağrı, kaşıntı ve akıntı varlığı
- Başka bir tıbbi problemin olup olmadığı
- Aile fertlerinde görülen hastalıklara ait bilgiler
- Önceden geçirilmiş hastalıklar, cerrahi işlemler ve kullanan ilaçlara ait bilgiler
- Sigara, alkol ve beslenme alışkanlıkları hakkında bilgi
- Birçok genç kız ilk jinekolojik muayene öncesinde son derece tedirgin olur. Oysa jinekolojik muayene ağrıya yol açmayan kolay ve beş dakikadan fazla sürmeyen bir işlemdir. Muayenede neler yapılacağı konusunda önceden bilgi sahibi olmak endişeleri azaltır.
Muayene şu şekilde yapılır;
- Jinekolojik muayene ile genital organların durumu ve jinekolojik problemler değerlendirilir.
- Jinekolojik muayene için iç çamaşırının çıkarılıp, jinekolojik muayene masasına yatılması istenir.
- Karın ve bacakların örtülebileceği bir örtü verilir
- Muayene başlamadan önce masanın uç kısmına kayarak ayakların muayene masasının iki yanında bulunan özel ataçmanlara geçirilmesi isteniyor.
- Doktorun muayene yapabilmesi için bacakları ayırarak yatmak gerekir.
- Bu pozisyonda kişinin kendini rahat bırakması muayene işlemini çok kolaylaştırıyor.
- Doktor eldiven giyerek dış genital organları muayene eder. Kızarıklık, tahriş, kist, siğil olup olmadığını kontrol eder. Çok kısa süren bu işlem herhangi bir acı vermez.
- Karından yapılacak ultrasonografi ile üreme organları değerlendirilir. Jinekolojik muayene sonrasında uzman idrar tahlili ve kan sayımı gibi birkaç tahlil isteyebilir.
İlk muayene yaşı 18 olarak bahsedilse de yaşa bakılmadan mutlaka jinekolojik kontrolden geçilmesi gerekenler şu şekildedir;
- Karnın alt bölgesinde ağrı
- Adet düzensizlikleri, adet kanamasının olmaması veya aksaması
- Adet kanaması sırasında şiddetli ağrı
- Anormal kanamalar
- Dış genital organlarda ağrı, şişlik, kaşıntı, kitle ve yaralar bulunması
- Vajinal akıntı, kaşıntı ve ağrı olması
- Onbeş, onaltı yaşına gelinmesine rağmen adet kanamasının olmaması
- Cinsel temas yoluyla geçen hastalıklara mağruz kalınması
